Trung tâm Ứng dụng Hệ thống Thông tin Địa lý TP.HCM (HCMGIS) là đơn vị sự nghiệp trực thuộc Sở Khoa học và Công nghệ TP.HCM được thành lập theo Quyết định số 134/2004/QĐ-UB ngày 14 tháng 5 năm 2004 của Ủy ban nhân dân Thành phố và Quyết định số 216/QĐ-UBND ngày 17 tháng 01 năm 2008 về việc bổ sung nhiệm vụ cho Trung tâm. Năm 2010, HCMGIS chuyển qua hoạt động theo Nghị định 115 của Chính phủ về tự chủ, tự chịu trách nhiệm của tổ chức khoa học và công nghệ công lập. Chức năng của Trung tâm Ứng dụng hệ thống thông tin địa lý Thành phố Hồ Chí Minh: - Nghiên cứu, triển khai các ứng dụng công nghệ thông tin địa lý; điều phối các hoạt động của hệ thống thông tin địa lý Thành phố. - Tập hợp các cán bộ khoa học kỹ thuật, nhà quản lý có khả năng và kinh nghiệm trong xây dựng các giải pháp, chính sách, đào tạo nhằm giúp các đơn vị, cơ quan, tổ chức Nhà nước sử dụng hiệu quả các ứng dụng của hệ thống thông tin địa lý, góp phần phát triển kinh tế xã hội. - Tham mưu cho lãnh đạo Sở KH&CN TP.HCM, UBND TP.HCM các vấn đề liên quan đến ứng dụng hệ thống thông tin địa lý trong quản lý Nhà nước. - Đào tạo, tuyên truyền, tư vấn về hệ thống thông tin địa lý. Trung tâm Ứng dụng Hệ thống Thông tin Địa lý TP.HCM (HCMGIS) là đơn vị tiên phong tại Việt Nam về việc ứng dụng các chuẩn mở quốc tế về thông tin địa lý và áp dụng,phát triển mã nguồn mở về công nghệ thông tin địa trong thực tiễn phục vụ các cơ quan nhà nước và cộng đồng.

GIS (Geographic Information Systems) là công nghệ thu thập, quản lý và phân tích dữ liệu từ không gian địa lý qua đó thực hiện biên tập bản đồ, lưu trữ dữ liệu bản đồ, thao tác trên bản đồ gắn với sự vật hiện tượng ở không gian thực. Thời gian qua, GIS đã được ứng dụng trên nhiều lĩnh vực tại TPHCM, đặc biệt trong công tác phòng chống dịch Covid-19 ở địa phương. *** Chia sẻ dữ liệu không gian địa lý Tại TPHCM, GIS được ứng dụng rộng rãi, xem như nền tảng công nghệ phục vụ đời sống xã hội. Có thể kể đến bộ nền tảng thông tin địa lý với hơn 60 lớp dữ liệu của Trung tâm Ứng dụng Hệ thống thông tin địa lý (HCMGIS) thuộc Sở KH-CN TPHCM, ứng dụng bản đồ du lịch tại các quận huyện và hàng chục ứng dụng GIS khác như hệ thống quản lý bệnh truyền nhiễm, hệ thống quản lý vùng sản xuất rau, ứng dụng quản lý hệ thống phân phối… Với GIS, nhiều nước trên thế giới đã ứng dụng vào quản lý chuỗi cung ứng ngành bán lẻ, có thể giúp người cung cấp và đại lý, điểm bán biết khi nào rau củ quả rời khỏi cánh đồng, lộ trình giao vận, chất lượng và thời gian nhận hàng. Việc xác định vị trí của các khu vực như trung tâm thương mại, khu dân cư, trường học, bệnh viện… ảnh hưởng đến đời sống người dân, do đó GIS giúp xác định những vị trí tốt nhất để xây dựng cơ sở hạ tầng (ứng dụng GIS cho quy hoạch đô thị). Ứng dụng GIS cũng giúp các tổ chức y tế phân tích các xu hướng, khu vực có người mắc bệnh và nguy cơ dịch bệnh lây lan. Nhiều năm qua, Sở KH-CN TPHCM đã xây dựng Cổng thông tin địa lý HCMGIS Portal cung cấp nền tảng tích hợp và chia sẻ dữ liệu không gian địa lý, tài liệu và bản đồ trong HCMGIS. Sở KH-CN còn có nhiều chương trình hỗ trợ chuyên gia tư vấn và tài chính để các đơn vị này có điều kiện triển khai ứng dụng GIS. Khi dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, Sở KH-CN TPHCM đã tổ chức hội nghị trực tuyến chuyển giao giải pháp “Ứng dụng công nghệ GIS trong công tác phòng chống dịch Covid-19 trên địa bàn quận huyện”, qua đó, sở đã chuyển giao 2 phần mềm ứng dụng GIS cho 11 quận huyện là các quận 4, 6, 12, Bình Thạnh, Tân Bình, Phú Nhuận, Gò Vấp, các huyện Bình Chánh, Cần Giờ, Nhà Bè và Củ Chi. Bà Chu Vân Hải, Phó Giám đốc Sở KH-CN TPHCM, cho biết, sở mong muốn hỗ trợ các sở ngành, quận huyện ứng dụng công cụ, giải pháp, mô hình KH-CN phục vụ cho công tác phòng chống dịch Covid-19 tại thành phố. *** Ứng dụng ngay thời điểm dịch bệnh Khi dịch Covid-19 bùng phát, UBND TP Thủ Đức đã đặt hàng HCMGIS phát triển các phần mềm trên công nghệ GIS phục vụ phòng chống Covid-19. Sau đó TP Thủ Đức đã triển khai ứng dụng phần mềm Thủ Đức Covid để quản lý dịch bệnh Covid-19 và phần mềm Thủ Đức mua sắm để người dân tiện mua sắm, sinh hoạt trong thời gian giãn cách xã hội. Phần mềm Thủ Đức Covid gồm các tính năng như bản đồ quản lý Covid-19, qua đó phân tích và thống kê báo cáo các ca dương tính, ca nghi mắc, phân tích diễn tiến dịch Covid-19 và thống kê, tạo biểu đồ thông báo cho các cấp quản lý. Bản đồ các lớp dữ liệu hỗ trợ công tác phòng chống dịch Covid-19 trong xác định ranh giới khu phố, phường, bản đồ quản lý cơ sở cách ly tập trung cũng giúp đánh giá sát tình hình dịch bệnh theo ngày… Phần mềm Thủ Đức mua sắm với hệ thống GIS cập nhật dữ liệu các cửa hàng, chợ, siêu thị, cửa hàng tiện lợi trên địa bàn; cho phép người dùng xem thông tin các cửa hàng mua sắm, chọn lộ trình đi tới cửa hàng. Phần mềm này mở rộng cập nhật các điểm trao hàng cứu trợ, từ thiện, kết nối người cho và người nhận. Theo ông Phạm Quốc Phương, Giám đốc HCMGIS, từ những kết quả khả quan khi ứng dụng phầm mềm GIS tại TP Thủ Đức và sau hội nghị trực tuyến chuyển giao, HCMGIS tiến hành cài đặt phần mềm ứng dụng công nghệ GIS đến các quận huyện theo đặc thù, yêu cầu riêng của từng quận huyện. “Hiện đã có 6 quận huyện được cài đặt phần mềm ứng dụng GIS trong công tác phòng chống dịch Covid-19. Chúng tôi sẽ cài đặt, hướng dẫn, hỗ trợ các quận huyện còn lại ứng dụng phần mềm GIS nhanh nhất để góp phần phòng chống dịch Covid-19”, ông Phạm Quốc Phương cho biết.